AI Media Lab

Vanuit met name de onderzoeksgroepen Multimedia en Human-Centered Computing van de Universiteit Utrecht en de lectoraten Artificial Intelligence, Human Experience & Media Design en Kwaliteitsjournalistiek in Digitale Transitie van de University of Applied Sciences Utrecht, willen we bijdragen aan een onderzoeks- en onderwijsprogramma om kennis, adviezen en toepassingsmogelijkheden te ontwikkelen met en voor het werkveld. Bij het ontwikkelen van kennis, adviezen en toepassingen op het gebied van media & AI worden naast onderzoekers ook studenten betrokken vanuit verschillende disciplines (ICT, media, design, communicatie, economie enz.) en opleidingsniveaus (associate degrees, bachelors en masters). Dat resulteert in een programma dat werk maakt van zowel onderzoek als co-creatie met het werkveld.

Het programma richt zich op zowel aanbieders van mediadiensten als gebruikers (professionals en consumenten). Het programma draagt door middel van onderzoek en ontwikkeling bij aan ontwerp, techniek, bedrijfsvoering en effect bij de gebruiker. Digital ethics is daarbij rode draad en voor ons niet verantwoording ‘achteraf’ maar borging van explainability en transparantie van algoritmen in zowel ontwerp, techniek als bedrijfsvoering. Dat helpt aanbieders bij het maken van proposities die recht doen aan zowel instrumentele behoeften van gebruikers alsook aan betrouwbaarheid naar het publiek, voldoen aan wetgeving en richtlijnen en transparantie en openheid ten behoeve van een duurzame relatie met gebruikers.

Mogelijke onderzoeksthema’s binnen het beoogd programma zijn:

• AI-toepassing binnen media productionele proces (gepersonaliseerd ontsluiten van content, geautomatiseerde archivering en ontsluiting van archivering t.b.v. nieuwe diensten, geautomatiseerde productie van nieuwsberichten, achtergrondreportages, promo’s enz.)
• AI-toepassingen t.b.v. tools voor journalisten en andere (media)professionals (researchtools die helpen bij biasfree en valide informatie te verzamelen en verhalen te vertellen, inzicht in eigen (kwalitatieve en kwantitatieve) performance, inzicht voor journalisten en andere mediaprofessionals t.b.v. inhoudelijke en instrumentele behoeften van gebruikers/publieksgroepen 
• AI-toepassingen t.b.v. game-industrie en (applied) gaming als toepassing binnen ook andere sectoren 
• Mens-AI interactie: hoe & welke informatie moet AI geven, hoe kunnen (media)professionals en gebruikers de output van en wijze waarop algoritmen werken aanpassen en hoe kan vertrouwen en acceptatie van AI door professionals verbeterd worden? Hiermee worden gebruikers geholpen worden om e.g. filter bubbles te herkennen en hun media consumptie te verbreden
• Spraak-interactie en conversational agents (chatbots)    
• AI voor gepersonaliseerde interacties die meer engagement opleveren en  meer seamlesness worden ervaren
• AI-toepassingen om veiligheid en vertrouwen te vergroten in online interacties (nepnieuws scannen, filtering en andere vormen van online gatekeeping voor media professionals)
• AI-toepassingen voor multimodale toegang tot collecties, op basis van kenmerken van tekst, beeld, en muziek tegelijkertijd

Focus ligt op mediawerkveld/creatieve industrie maar we voorzien dat ontwikkelde kennis, adviezen en toepassingen ook relevantie hebben voor andere sectoren. Op die manier zouden opbrengsten van de Media & AI-hub ook zinvol gedeeld kunnen worden met andere hubs waarmee wordt voorzien in de behoefte aan meer verbinding en uitwisseling die op het recente AIC NL-evenement nog door trekkers van reeds operationele hubs werd gesignaleerd.

Thomas Dohmen, directeur AI-labs, Universiteit Utrecht, t.dohmen@uu.nl

Hans de Clercq, directeur Instituut voor Media, Hogeschool Utrecht, hans.declercq@hu.nl

Frank Visser, programma manager Innovatie, Media Perspectives, frank.visser@mediaperspectives.nl